شرح کلی پروژه اداری – تجاری یوسف آباد:
پروژه اداری – تجاری یوسف آباد یکی از پروژه های پایدارسازی گودهای عمیق شرکت ایستا سازه در شهر تهران می باشد. این پروژه در زمینی به مساحت 1100 متر مربع در منطقه ۶ شهرداری تهران قرار داشت. مطابق نقشه های طراحی سازه و معماری ارائه شده توسط کارفرمای محترم پروژه، تراز زیر شالوده (پی یا فونداسیون) سازه برابر با 24 متر بود که عملیات گودبرداری، خاکبرداری و پایدارسازی دیواره ها می بایست تا این تراز صورت می گرفت. شرکت ایستاسازه مسئولیت طراحی و اجرای سیستم پایدارسازی دیواره های گود و سیستم زهکشی و خاکبرداری را در این پروژه عهده دار بوده است. طبق برداشت نهایی سطح دیواره های پایدار شده، سطح کل پایدارسازی شده پروژه برابر با 2850 متر مربع بوده است. یکی از فعالیت های مهم و متمایز صورت گرفته در این پروژه مربوط به طراحی و اجرای سیستم پایدارسازی و زهکشی دیواره ها با محوریت حفظ درختان، گیاهان و فضای سبز در همجواری و محدوده پروژه به ویژه در دیواره شرقی آن بوده است. به گونه ای که سعی گردید تا فرآیند طراحی و عملیات اجرایی پروژه توأم با سازگاری بیشتر با محیط زیست باشد.
چالش های پروژه اداری – تجاری یوسف آباد:
کاشت درختان با هدف زیبا سازی و ایجاد فضای سبز شهری همواره مورد توجه مسئولین و متولیان مدیریت شهری بوده است. اما آنچه بیش از کاشت گیاهان و درختان در فضاهای شهری حائز اهمیت است، حفظ و نگهداری آنان در برابر عوامل آسیب زننده طبیعی و انسانی است. پروژه های عمرانی یکی از عوامل انسانی است که در صورت ناکارآمدی و سوء مدیریت می تواند به این آسیب های جدی و طولانی مدت و گاهاً جبران ناپذیری به درختان و فضاهای سبز شهری وارد نمایند. مهندسان و دست اندرکاران پروژه های گودبرداری و پایدارسازی دیواره گودهای شهری به طور معمول با این چالش روبرو می شوند. همکاران اجرایی شرکت ایستاسازه نیز در پایدارسازی گود پروژه یوسف آباد با چالش حفظ و نگهداری درختان و فضای سبز شهری اطراف پروژه به ویژه در مجاورت دیواره های شرقی و شمالی مواجه بودند.
در نظر گرفتن وضعیت همجواری و عوارض مجاور گود و سربارهای مربوط به آنها همچون ساختمان های مسکونی احداث شده و حیاط آنها، خیابان یا معبر دسترسی، در فرآیند طراحی و اجرای پروژه های گودبرداری و پایدارسازی دیواره های شهری، بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد. عوارض مجاور دیواره های گود پروژه یوسف آباد بسیار متنوع بود. به گونه ای که در همجواری دیواره غربی گود، یک ساختمان قدیمی و بسیار فرسوده و حیاط مربوط به آن قرار داشت که حفظ پایداری آن و ممانعت از متحمل شدن کوچکترین خسارت از چالش های مهم و اولیه پروژه در فرآیند طراحی بود. در ضلع شمالی پروژه علاوه بر وجود ساختمان سازمان بهزیستی، دکل آنتن یکی از شرکت های اپراتور تلفن همراه قرار داشت. حضور این دکل مخابراتی در مجاورت این دیواره علاوه بر ایجاد چالش جدی در طی فرآیند طراحی مبنی بر کنترل تغییر مکان سازه های مهم و حساس و محدود نمودن آن به مقادیر بسیار پایین و مجاز آیین نامه ای، مسئولیت اجرای عملیات گودبرداری پایدارسازی این دیواره را برای شرکت ایستا سازه بیشتر می نمود. در مجاورت دیواره های شرقی و جنوبی گود نیز به ترتیب خیابان اسدآبادی (خیابان یوسف آباد) و خیابان هجدهم یوسف آباد واقع بود. حضور سازه های مهم (دکل مخابراتی) و قدیمی و فرسوده (ساختمان غربی)، ضروری می ساخت تا عملیات پایش (مانیتورینگ) و کنترل تغییر مکان دیواره های مجاور این سازه ها یعنی دیواره های شمالی و غربی، با دقت و حساسیت بیشتری صورت پذیرد.
پس از شروع عملیات پایدارسازی گود پروژه یوسف آباد ، همکاران اجرایی شرکت ایستاسازه با مشکل برخورد به قنات و چاه مواجه گردیدند. طی عملیات حفاری گمانه های عناصر تسلیح همچون میخ (نیل) و مهاری (انکر) در دیواره شمالی هم به قنات قدیمی آب و هم به چاه فاضلاب (میله و انباره) برخورد شد. در حفاری گمانه های ضلع غربی پروژه نیز به تعداد بسیار زیاد به چاه فاضلاب برخورد گردید. چالش برخورد به قنات و چاه در دو دیواره دیگر گود یعنی دیواره های شرقی و جنوبی نیز کم و بیش وجود داشت اما کثرت و شدت آن در دیواره های شمالی و به ویژه غربی (زیر ساختمان قدیمی و فرسوده) بسیار بیشتر بود. برخورد به دو حفره عمیق خالی در عمق 10 متری از سطح زمین از اتفاقات جالب و قابل توجه طی عملیات پایدارسازی این پروژه بود که موجب کاهش سرعت عملیات حفاری و تزریق گمانه ها به ویژه در گمانه های مربوط به مهار گذاری (انکراژ) گردیده و به تبع آن پیشرفت عملیات پایدارسازی دیواره ها را به چالش کشاند.
در مجاورت ضلع جنوبی پروژه، خیابان هجدهم یوسف آباد قرار داشت که در مرحله طراحی، استعلام های مربوط به وضعیت و تراز قرارگیری عوارض و تأسیسات شهری همچون برق، گاز، آب شرب و فاضلاب از نهادها و سازمان های مربوطه اخذ گردید تا با توجه به آنها، طراحی سیستم پایدارسازی انجام و تراز قرارگیری عناصر تسلیح تعیین گردد.
با توجه به قرارگیری زمین پروژه در مجاورت خیابان اصلی منطقه یوسف آباد (خیابان اسدآبادی)، مدیریت پروژه و عوامل اجرایی شرکت را با چالش جانمایی مناسب تجهیز کارگاه رو به رو نموده بود. همچنین این موضوع، عوامل پروژه را با چالش عبور و مرور ماشین آلات سنگین در طی عملیات خاکبرداری و حمل خاک و تردد ماشین آلات حمل مصالح و محدودیت های ترافیکی مربوط به آن مواجه کرده بود.
با توجه به زمان انجام عملیات پایدارسازی و خاکبرداری در ماه های سرد سال، برودت و دمای پایین هوا در محل پروژه، موجب شد تا عملیات بتنی همچون اجرای رویه شاتکریتی و ریشه بتنی شمع های فلزی بلند (سولجر پایل)، با مشکلاتی مواجه گردد که ضروری ساخت تا تدابیری جهت رعایت الزامات و ضوابط آیین نامه ای اندیشیده شود.
در فرآیند طراحی به علت وجود ساختمان مسکونی قدیمی و بسیار فرسوده در مجاورت دیواره غربی گود، شمع های فلزی بلند (سولجر پایل) در نظر گرفته شد. انجام عملیات اجرایی این شمع ها همچون مراحل نصب سولجرهای فلزی با جرثقیل های دکل بلند را طاقت فرسا نموده بود.
راهکارهای ارائه شده در پروژه اداری – تجاری یوسف آباد:
برای پایدارسازی دیواره غربی علاوه بر استفاده از سیستم ترکیبی میخ کوبی (نیلینگ) و مهارگذاری (انکراژ)، از شمع های فلزی بلند (سولجر پایل) و پا باز ریشه دار جهت کنترل و کاهش تغییر مکان ها به ویژه تغییر مکان مربوط به ساختمان فرسوده و قدیمی استفاده شد. برای پایدارسازی دیواره های شمالی و جنوبی نیز از ترکیب سیستم میخ کوبی (نیلینگ) و مهار گذاری (انکراژ) استفاده گردید. برای کنترل تغییر مکان دکل مخابراتی در مجاورت دیواره شمالی نیز تعدادی شمع فلزی معلق (سولجر) در ترکیب با دو سیستم میخ کوبی (نیلینگ) و مهارگذاری (انکراژ) استفاده گردید.
در دیواره جنوبی تراز گمانه های حفاری عناصر تسلیح به علت حضور تأسیسات شهری اندکی جابجا گردید. در دیواره شرقی نیز از سیستم پایدارسازی مهارگذاری (انکراژ) استفاده شد.
برای پر نمودن چاه ها و حفرات عمیق کشف شده در دیواره های شمالی و غربی از پر کننده های مجاز همچون فوم بتن و بتن سبک استفاده شد. همچنین پیش از شروع عملیات حفاری گمانه های عناصر تسلیح، در ترازهای مذکور یک کمربند یا تیر فلزی (ویلر) جهت ایجاد یکپارچگی در سطح دیواره اجرا گردید.
مطابق طرح نهایی، حفاری چاه های مربوطه در محدوده شمع های فلزی بلند در دیواره شمالی و شمع های فلزی معلق در دیواره غربی گود و سایر عملیات مربوطه همچون نصب و جای گذاری آنها با حفظ تدابیر فنی و با رعایت الزامات ایمنی صورت پذیرفت.
با هدف تسریع روند عملیات خاکبرداری و انتخاب بهینه ترین روش جمع آوری رمپ از جرثقیل دکل بلند استفاده شد و رمپ خاکبرداری از ضلع جنوب شرقی و از طریق معبر فرعی جمع آوری گردید.
برای رعایت الزامات بتن ریزی در شرایط دمایی پایین و برودت و سردی هوای محیط در پروژه پایدارسازی گود یوسف آباد ، استفاده از پشم شیشه و محلول های ضد یخ مخصوص بتن ریزی در فصل یخبندان بر اساس تجربه شرکت ایستاسازه در پروژه های مشابه مطابق آیین نامه بتن ایران (آبا) و مبحث نهم مقررات ملی ساختمان در دستور کار گرفت. این امر در اجرای رویه شاتکریتی و اجرای ریشه شمع های فلزی بلند در دیواره غربی مورد توجه قرار گرفت.
پروژه یوسف آباد – هجدهم
شرح کلی پروژه اداری – تجاری یوسف آباد:
پروژه اداری – تجاری یوسف آباد یکی از پروژه های پایدارسازی گودهای عمیق شرکت ایستا سازه در شهر تهران می باشد. این پروژه در زمینی به مساحت 1100 متر مربع در منطقه ۶ شهرداری تهران قرار داشت. مطابق نقشه های طراحی سازه و معماری ارائه شده توسط کارفرمای محترم پروژه، تراز زیر شالوده (پی یا فونداسیون) سازه برابر با 24 متر بود که عملیات گودبرداری، خاکبرداری و پایدارسازی دیواره ها می بایست تا این تراز صورت می گرفت. شرکت ایستاسازه مسئولیت طراحی و اجرای سیستم پایدارسازی دیواره های گود و سیستم زهکشی و خاکبرداری را در این پروژه عهده دار بوده است. طبق برداشت نهایی سطح دیواره های پایدار شده، سطح کل پایدارسازی شده پروژه برابر با 2850 متر مربع بوده است. یکی از فعالیت های مهم و متمایز صورت گرفته در این پروژه مربوط به طراحی و اجرای سیستم پایدارسازی و زهکشی دیواره ها با محوریت حفظ درختان، گیاهان و فضای سبز در همجواری و محدوده پروژه به ویژه در دیواره شرقی آن بوده است. به گونه ای که سعی گردید تا فرآیند طراحی و عملیات اجرایی پروژه توأم با سازگاری بیشتر با محیط زیست باشد.
چالش های پروژه اداری – تجاری یوسف آباد:
کاشت درختان با هدف زیبا سازی و ایجاد فضای سبز شهری همواره مورد توجه مسئولین و متولیان مدیریت شهری بوده است. اما آنچه بیش از کاشت گیاهان و درختان در فضاهای شهری حائز اهمیت است، حفظ و نگهداری آنان در برابر عوامل آسیب زننده طبیعی و انسانی است. پروژه های عمرانی یکی از عوامل انسانی است که در صورت ناکارآمدی و سوء مدیریت می تواند به این آسیب های جدی و طولانی مدت و گاهاً جبران ناپذیری به درختان و فضاهای سبز شهری وارد نمایند. مهندسان و دست اندرکاران پروژه های گودبرداری و پایدارسازی دیواره گودهای شهری به طور معمول با این چالش روبرو می شوند. همکاران اجرایی شرکت ایستاسازه نیز در پایدارسازی گود پروژه یوسف آباد با چالش حفظ و نگهداری درختان و فضای سبز شهری اطراف پروژه به ویژه در مجاورت دیواره های شرقی و شمالی مواجه بودند.
در نظر گرفتن وضعیت همجواری و عوارض مجاور گود و سربارهای مربوط به آنها همچون ساختمان های مسکونی احداث شده و حیاط آنها، خیابان یا معبر دسترسی، در فرآیند طراحی و اجرای پروژه های گودبرداری و پایدارسازی دیواره های شهری، بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد. عوارض مجاور دیواره های گود پروژه یوسف آباد بسیار متنوع بود. به گونه ای که در همجواری دیواره غربی گود، یک ساختمان قدیمی و بسیار فرسوده و حیاط مربوط به آن قرار داشت که حفظ پایداری آن و ممانعت از متحمل شدن کوچکترین خسارت از چالش های مهم و اولیه پروژه در فرآیند طراحی بود. در ضلع شمالی پروژه علاوه بر وجود ساختمان سازمان بهزیستی، دکل آنتن یکی از شرکت های اپراتور تلفن همراه قرار داشت. حضور این دکل مخابراتی در مجاورت این دیواره علاوه بر ایجاد چالش جدی در طی فرآیند طراحی مبنی بر کنترل تغییر مکان سازه های مهم و حساس و محدود نمودن آن به مقادیر بسیار پایین و مجاز آیین نامه ای، مسئولیت اجرای عملیات گودبرداری پایدارسازی این دیواره را برای شرکت ایستا سازه بیشتر می نمود. در مجاورت دیواره های شرقی و جنوبی گود نیز به ترتیب خیابان اسدآبادی (خیابان یوسف آباد) و خیابان هجدهم یوسف آباد واقع بود. حضور سازه های مهم (دکل مخابراتی) و قدیمی و فرسوده (ساختمان غربی)، ضروری می ساخت تا عملیات پایش (مانیتورینگ) و کنترل تغییر مکان دیواره های مجاور این سازه ها یعنی دیواره های شمالی و غربی، با دقت و حساسیت بیشتری صورت پذیرد.
پس از شروع عملیات پایدارسازی گود پروژه یوسف آباد ، همکاران اجرایی شرکت ایستاسازه با مشکل برخورد به قنات و چاه مواجه گردیدند. طی عملیات حفاری گمانه های عناصر تسلیح همچون میخ (نیل) و مهاری (انکر) در دیواره شمالی هم به قنات قدیمی آب و هم به چاه فاضلاب (میله و انباره) برخورد شد. در حفاری گمانه های ضلع غربی پروژه نیز به تعداد بسیار زیاد به چاه فاضلاب برخورد گردید. چالش برخورد به قنات و چاه در دو دیواره دیگر گود یعنی دیواره های شرقی و جنوبی نیز کم و بیش وجود داشت اما کثرت و شدت آن در دیواره های شمالی و به ویژه غربی (زیر ساختمان قدیمی و فرسوده) بسیار بیشتر بود. برخورد به دو حفره عمیق خالی در عمق 10 متری از سطح زمین از اتفاقات جالب و قابل توجه طی عملیات پایدارسازی این پروژه بود که موجب کاهش سرعت عملیات حفاری و تزریق گمانه ها به ویژه در گمانه های مربوط به مهار گذاری (انکراژ) گردیده و به تبع آن پیشرفت عملیات پایدارسازی دیواره ها را به چالش کشاند.
در مجاورت ضلع جنوبی پروژه، خیابان هجدهم یوسف آباد قرار داشت که در مرحله طراحی، استعلام های مربوط به وضعیت و تراز قرارگیری عوارض و تأسیسات شهری همچون برق، گاز، آب شرب و فاضلاب از نهادها و سازمان های مربوطه اخذ گردید تا با توجه به آنها، طراحی سیستم پایدارسازی انجام و تراز قرارگیری عناصر تسلیح تعیین گردد.
با توجه به قرارگیری زمین پروژه در مجاورت خیابان اصلی منطقه یوسف آباد (خیابان اسدآبادی)، مدیریت پروژه و عوامل اجرایی شرکت را با چالش جانمایی مناسب تجهیز کارگاه رو به رو نموده بود. همچنین این موضوع، عوامل پروژه را با چالش عبور و مرور ماشین آلات سنگین در طی عملیات خاکبرداری و حمل خاک و تردد ماشین آلات حمل مصالح و محدودیت های ترافیکی مربوط به آن مواجه کرده بود.
با توجه به زمان انجام عملیات پایدارسازی و خاکبرداری در ماه های سرد سال، برودت و دمای پایین هوا در محل پروژه، موجب شد تا عملیات بتنی همچون اجرای رویه شاتکریتی و ریشه بتنی شمع های فلزی بلند (سولجر پایل)، با مشکلاتی مواجه گردد که ضروری ساخت تا تدابیری جهت رعایت الزامات و ضوابط آیین نامه ای اندیشیده شود.
در فرآیند طراحی به علت وجود ساختمان مسکونی قدیمی و بسیار فرسوده در مجاورت دیواره غربی گود، شمع های فلزی بلند (سولجر پایل) در نظر گرفته شد. انجام عملیات اجرایی این شمع ها همچون مراحل نصب سولجرهای فلزی با جرثقیل های دکل بلند را طاقت فرسا نموده بود.
راهکارهای ارائه شده در پروژه اداری – تجاری یوسف آباد:
برای پایدارسازی دیواره غربی علاوه بر استفاده از سیستم ترکیبی میخ کوبی (نیلینگ) و مهارگذاری (انکراژ)، از شمع های فلزی بلند (سولجر پایل) و پا باز ریشه دار جهت کنترل و کاهش تغییر مکان ها به ویژه تغییر مکان مربوط به ساختمان فرسوده و قدیمی استفاده شد. برای پایدارسازی دیواره های شمالی و جنوبی نیز از ترکیب سیستم میخ کوبی (نیلینگ) و مهار گذاری (انکراژ) استفاده گردید. برای کنترل تغییر مکان دکل مخابراتی در مجاورت دیواره شمالی نیز تعدادی شمع فلزی معلق (سولجر) در ترکیب با دو سیستم میخ کوبی (نیلینگ) و مهارگذاری (انکراژ) استفاده گردید.
در دیواره جنوبی تراز گمانه های حفاری عناصر تسلیح به علت حضور تأسیسات شهری اندکی جابجا گردید. در دیواره شرقی نیز از سیستم پایدارسازی مهارگذاری (انکراژ) استفاده شد.
برای پر نمودن چاه ها و حفرات عمیق کشف شده در دیواره های شمالی و غربی از پر کننده های مجاز همچون فوم بتن و بتن سبک استفاده شد. همچنین پیش از شروع عملیات حفاری گمانه های عناصر تسلیح، در ترازهای مذکور یک کمربند یا تیر فلزی (ویلر) جهت ایجاد یکپارچگی در سطح دیواره اجرا گردید.
مطابق طرح نهایی، حفاری چاه های مربوطه در محدوده شمع های فلزی بلند در دیواره شمالی و شمع های فلزی معلق در دیواره غربی گود و سایر عملیات مربوطه همچون نصب و جای گذاری آنها با حفظ تدابیر فنی و با رعایت الزامات ایمنی صورت پذیرفت.
با هدف تسریع روند عملیات خاکبرداری و انتخاب بهینه ترین روش جمع آوری رمپ از جرثقیل دکل بلند استفاده شد و رمپ خاکبرداری از ضلع جنوب شرقی و از طریق معبر فرعی جمع آوری گردید.
برای رعایت الزامات بتن ریزی در شرایط دمایی پایین و برودت و سردی هوای محیط در پروژه پایدارسازی گود یوسف آباد ، استفاده از پشم شیشه و محلول های ضد یخ مخصوص بتن ریزی در فصل یخبندان بر اساس تجربه شرکت ایستاسازه در پروژه های مشابه مطابق آیین نامه بتن ایران (آبا) و مبحث نهم مقررات ملی ساختمان در دستور کار گرفت. این امر در اجرای رویه شاتکریتی و اجرای ریشه شمع های فلزی بلند در دیواره غربی مورد توجه قرار گرفت.
