شرح کلی پروژه حکیم – سامان فراز:
پروژه حکیم – سامان فراز در خیابان شیخ بهایی جنوبی شهر تهران قرار دارد. زمین این پروژه در مجاورت بزرگراه آیت الله حکیم (غرب به شرق) قرار دارد که این همجواری، نمایی بی نظیر به سازه تمام شده پروژه خواهد بخشید. پروژه حکیم – سامان فراز یکی از پروژه های پایدارسازی دیواره های گود عمیق شرکت ایستاسازه می باشد که به روش تاپ – دان (ساخت از بالا به پایین) انجام شده است. در روش تاپ – دان به دلایل مختلفی همچون سرعت اجرا، استفاده از اسکلت فلزی نسبت به اسکلت بتنی رایج تر می باشد.
در کنار فعالیت مذکور، انجام عملیات خاکبرداری، بارگیری و حمل خاک و همچنین نصب اسکلت فلزی زمین پروژه نیز جزء شرح خدمات درخواستی کارفرمای محترم از این شرکت بوده است. مساحت زمین این پروژه در حدود 238 متر مربع است و تراز زیر پی (فونداسیون) در عمق منفی 18 متر از تراز مبنا قرار دارد. بر اساس برآورد اولیه همکاران دفتر فنی و طراحی، سطح پایدارسازی شده دیواره های گود در انتهای عملیات اجرایی پروژه در حدود 1000 متر مربع بوده است. یکی از فعالیت های مهم و متمایز صورت گرفته در این پروژه، پیشروی همزمان عملیات خاکبرداری و پایدارسازی دیواره های گود و عملیات نصب اعضای اسکلت فلزی سازه پروژه می باشد. از سویی دیگر، فرآیند اجرای اتصالات سازه فولادی با دقت بسیار زیاد و با به کارگیری نیروهای جوشکار با مهارت بالا و دارای صلاحیت فنی و ایمنی صورت پذیرفته است.
چالش های پروژه حکیم – سامان فراز:
اجرای صحیح و شاقول کردن ستون ها اعم از ستون های باربر سازه ای و ستون های پایدارسازی، در اجرای عملیات پایدارسازی دیواره های گود به روش تاپ – دان، بسیار حائز اهمیت است زیرا ستون ها، اعضای فشاری هستند که وظیفه آنها انتقال بار سازه به زمین یا انتقال فشار جانبی خاک و لنگر خمشی حاصل از آن است. از این رو، در صورت ناشاقول بودن وظیفه خود را به درستی انجام نداده و انتقال بارهای وارده به طور مناسب صورت نمی پذیرد. در پروژه اداری حکیم – سامان فراز نیز ستون های روش تاپ – دان پیش از انعقاد قرارداد با شرکت ایستاسازه اجرا گردیده بود. به گونه ای که ناشاقولی قابل توجهی در فرآیند نصب ستون های سازه فلزی ایجاد شده بود. ناشاقولی ستون ها در هنگام زلزله باعث ناپایداری ناگهانی و ریزش سازه می گردد. همچنین این امر باعث ایجاد ناپایداری و کمانش در ستون می گردد. بدین صورت که در محل اتصال ستون به ستون و وصله ستون ها به یکدیگر لنگر مضاعف ایجاد می شود که ممکن است از لنگر داخلی ستون بیشتر باشد. این امر موجب گردید همکاران اجرایی مقیم در محل کارگاه در همان ابتدای فرآیند عملیات اجرایی پروژه با چالش ناشاقول بودن ستون ها مواجه گردند.
در ترازهای میانی دیواره های گود، خاک محل پروژه بسیار ریزشی بود. به گونه ای که امکان پنل برداری در سطح بسیار بزرگ برای همکاران اجرایی با هدف افزایش سرعت پیشروی عملیات اجرایی پروژه را سخت نموده و با چالش مواجه می نمود. همچنین در مراحل پایانی پروژه در محدوده شمال غربی دیواره های گود، قنات آب وجود داشت که این امر، چالش ریزشی بودن خاک محدوده فوق الذکر را پررنگ می کرد.
به علت عرض کم زمین پروژه و ممکن نبودن استفاده از بیل مکانیکی به دلیل محدودیت و عدم تأمین شعاع عملیاتی مورد نیاز آن، انجام عملیات پنل برداری، خاکبرداری و بارگیری و حمل خاک به وسیله دستگاه بیل مکانیکی ممکن و میسر نبوده و و می بایست راهکار دیگری اندیشیده و به کار برده می شد.
ﺳﺨﺖ ﺑﻮدن ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﯾﯽ از ﺧﺎک ﭘﺮوژه، چالش ﺑﻌﺪي پیش آمده در فرآیند عملیات اجرایی پروژه بود. به گزارش همکاران اجرایی مقیم در محل کارگاه، این موضوع به وجود خاک شفته آهکی در وسط پروژه و همچنین ضلع شرق و غرب در تراز ارتفاعی منفی 15 متر مربوط می شد.
چالش دیگر این پروژه کارکرد همزمان اکیپ و نفرات عملیات جوشکاری، اکیپ اجرایی سازه و اکیپ اجرایی عملیات بتن پاشی دیواره ها (شاتکریت) بود. همچنین در بخشی از فرآیند عملیات اجرایی پروژه به علت فضای محدود عملیاتی (عرض کم زمین)، حضور و کارکرد هر کدام از اکیپ های اجرایی مذکور با یکدیگر تداخل داشت. مدیریت زمان و تعیین جبهه کاری لازم متناسب با فضای عملیاتی موجود در کارگاه برای گروه های اجرایی مختلف حاضر در محل کارگاه و متناسب با برنامه زمانی پروژه باید به گونه ای صورت می پذیرفت که برنامه زمان بندی کلی پروژه مختل نگردد و پروژه مطابق با برنامه از پیش تعیین شده در موعد مقرر تحویل کارفرمای محترم گردد.
طی عملیات نصب اعضای فولادی می بایست الزامات ویژه ای در راستای اجرای صحیح و مطمئن اتصالات جوشی و همچنین ضوابط ایمنی کار در ارتفاع رعایت می گردید. این موضوع یکی از اصلی ترین موارد ذکر شده در شرح خدمات درخواستی از شرکت ایستاسازه بوده است.
راهکارهای ارائه شده در پروژه حکیم – سامان فراز:
پیرو درخواست کارفرمای محترم پروژه، شاقول نمودن ستون های از پیش اجرا شده به شرکت ایستاسازه واگذار گردید. همکاران اجرایی برای مرتفع نمودن این چالش از جک های مخصوص استفاده نمودند. همچنین در این راستا، طول تیرهای از قبل آماده شده می بایستی کوتاه شده و کونیک می گردید تا بتوان در محل های تعیین شده مطابق با نقشه های اجرایی ارائه شده از سوی کارفرمای محترم، نصب شوند.
همکاران اجرایی جهت حل چالش ریزشی بودن خاک دیواره های گود در ترازهای میانی به ویژه در محدوده وجود قنات، سطح پنل برداری را کاهش داده و پیشروی فرآیند پنل برداری را به صورت تدریجی و مرحله ای انجام دادند.
با توجه به عرض کم زمین پروژه، عملیات ﭘﻨﻞ ﺑﺮداری جهت ایجاد جبهه کاری و همچینین خاکبرداری و بارگیری و حمل خاک، به جای استفاده از دستگاه بیل مکانیکی به وسیله دستگاه مینی بیل صورت می پذیرفت. این امر موجب کاهش سرعت عملیات خاکبرداری و خروج خاک از محل پروژه و در نتیجه کاهش روند پیشبرد برنامه زمان بندی کلی پروژه می گردید. در همین راستا، با تصمیم مدیریت پروژه شرکت، همکاران اجرایی برای شیفت خاکبرداری شب از دستگاه بابکت نیز جهت تسریع عملیات خاکبرداری، بارگیری و حمل خاک استفاده نمودند. بدین صورت که ﺑﺮاي ﺧﺎکبرداری و اﻧﺘﻘﺎل ﺧﺎک ﺑﻪ ﺑﯿﺮون از محدوده زمین، دستگاه ﻣﯿﻨﯽ ﺑﯿﻞ مستقر در داخل ﮔﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ آوری ﺧﺎک اﻗﺪام می کرد، سپس دستگاه بیل مکانیکی دکل بلند از دهانه ای که برای ورود و خروج تجهیزات و ادوات استفاده می گردید، نسبت به انتقال و بارگیری خاک به کامیون های حمل خاک اقدام می نمود. در برخی از موارد نیز با همراهی و تعامل کارفرمای محترم از دستگاه جرثقیل برجی (تاور کرین) موجود در پروژه جهت بارگیری و انتقال خاک و نخاله دپو شده در محدوده زمین پروژه استفاده می گردید.
جهت رفع چالش وﺟﻮد ﺧﺎک ﺷﻔﺘﻪ آﻫﮑﯽ در فرآیند پایدارسازی دیواره های گود که دستگاه مینی بیل نیز قادر به تخریب آن نبود، از دستگاه پیکور استفاده گردید تا ﻋﻤﻠﯿﺎت ﭘﻨﻞ ﺑﺮداری و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺳﻄﻮح ﺳﺨﺖ ﭘﯿﺶ رود.
با توجه به برنامه زمانی ارائه شده توسط کارفرمای محترم پروژه، مدیریت پروژه و تیم مهندسی مقیم و اکیپ های اجرایی این شرکت همچون اکیپ تخصصی جوشکاری، اکیپ تخصصی عملیات پایدارسازی و اکیپ خاکبرداری به صورت شبانه روز مشغول به کار بوده اند تا پروژه را در موعد مقرر به اتمام رسانده و تحویل کارفرمای محترم پروژه دهند. این تلاش و مساعدت همکاران اجرایی در تعیین جبهه های کاری مورد نیاز هر کدام از اکیپ های مذکور بسیار پررنگ می شد. به عنوان مثال، در برخی از موارد سعی می گردید دو سمت مختلف زمین پروژه در اختیار اکیپ های اجرایی قرار می گرفت.
در راستای اطمینان از اجرای صحیح اتصالات اعضای فولادی، آزمون های لازم همچون PT و UT پس از اتمام فرآیند جوشکاری صورت می پذیرفت. در این فرآیند علاوه بر حضور ناظر جوشکاری کارفرمای محترم، همکاران دارای صلاحیت نظارت و بازرسی جوش نیز بر روند انجام جوشکاری اعضای فولادی و انجام آزمون های پس از آن، نظارت مستمر داشتند.
در راستای رعایت الزامات ایمنی کار در ارتفاع و پیشگیری از وقوع حادثه همچون سقوط ابزار و تجهیزات عملیات جوشکاری، تجهیزات ایمنی همچون کمربند ایمنی، کلاه و کفش و عینک مخصوص جوشکاری در اختیار همکاران اکیپ جوشکاری قرار گرفت و نظارت مستمر بر استفاده آنها از سوی مسئول ایمنی مقیم در کارگاه صورت پذیرفت.
پروژه اداری حکیم – سامان فراز
شرح کلی پروژه حکیم – سامان فراز:
پروژه حکیم – سامان فراز در خیابان شیخ بهایی جنوبی شهر تهران قرار دارد. زمین این پروژه در مجاورت بزرگراه آیت الله حکیم (غرب به شرق) قرار دارد که این همجواری، نمایی بی نظیر به سازه تمام شده پروژه خواهد بخشید. پروژه حکیم – سامان فراز یکی از پروژه های پایدارسازی دیواره های گود عمیق شرکت ایستاسازه می باشد که به روش تاپ – دان (ساخت از بالا به پایین) انجام شده است. در روش تاپ – دان به دلایل مختلفی همچون سرعت اجرا، استفاده از اسکلت فلزی نسبت به اسکلت بتنی رایج تر می باشد.
در کنار فعالیت مذکور، انجام عملیات خاکبرداری، بارگیری و حمل خاک و همچنین نصب اسکلت فلزی زمین پروژه نیز جزء شرح خدمات درخواستی کارفرمای محترم از این شرکت بوده است. مساحت زمین این پروژه در حدود 238 متر مربع است و تراز زیر پی (فونداسیون) در عمق منفی 18 متر از تراز مبنا قرار دارد. بر اساس برآورد اولیه همکاران دفتر فنی و طراحی، سطح پایدارسازی شده دیواره های گود در انتهای عملیات اجرایی پروژه در حدود 1000 متر مربع بوده است. یکی از فعالیت های مهم و متمایز صورت گرفته در این پروژه، پیشروی همزمان عملیات خاکبرداری و پایدارسازی دیواره های گود و عملیات نصب اعضای اسکلت فلزی سازه پروژه می باشد. از سویی دیگر، فرآیند اجرای اتصالات سازه فولادی با دقت بسیار زیاد و با به کارگیری نیروهای جوشکار با مهارت بالا و دارای صلاحیت فنی و ایمنی صورت پذیرفته است.
چالش های پروژه حکیم – سامان فراز:
اجرای صحیح و شاقول کردن ستون ها اعم از ستون های باربر سازه ای و ستون های پایدارسازی، در اجرای عملیات پایدارسازی دیواره های گود به روش تاپ – دان، بسیار حائز اهمیت است زیرا ستون ها، اعضای فشاری هستند که وظیفه آنها انتقال بار سازه به زمین یا انتقال فشار جانبی خاک و لنگر خمشی حاصل از آن است. از این رو، در صورت ناشاقول بودن وظیفه خود را به درستی انجام نداده و انتقال بارهای وارده به طور مناسب صورت نمی پذیرد. در پروژه اداری حکیم – سامان فراز نیز ستون های روش تاپ – دان پیش از انعقاد قرارداد با شرکت ایستاسازه اجرا گردیده بود. به گونه ای که ناشاقولی قابل توجهی در فرآیند نصب ستون های سازه فلزی ایجاد شده بود. ناشاقولی ستون ها در هنگام زلزله باعث ناپایداری ناگهانی و ریزش سازه می گردد. همچنین این امر باعث ایجاد ناپایداری و کمانش در ستون می گردد. بدین صورت که در محل اتصال ستون به ستون و وصله ستون ها به یکدیگر لنگر مضاعف ایجاد می شود که ممکن است از لنگر داخلی ستون بیشتر باشد. این امر موجب گردید همکاران اجرایی مقیم در محل کارگاه در همان ابتدای فرآیند عملیات اجرایی پروژه با چالش ناشاقول بودن ستون ها مواجه گردند.
در ترازهای میانی دیواره های گود، خاک محل پروژه بسیار ریزشی بود. به گونه ای که امکان پنل برداری در سطح بسیار بزرگ برای همکاران اجرایی با هدف افزایش سرعت پیشروی عملیات اجرایی پروژه را سخت نموده و با چالش مواجه می نمود. همچنین در مراحل پایانی پروژه در محدوده شمال غربی دیواره های گود، قنات آب وجود داشت که این امر، چالش ریزشی بودن خاک محدوده فوق الذکر را پررنگ می کرد.
به علت عرض کم زمین پروژه و ممکن نبودن استفاده از بیل مکانیکی به دلیل محدودیت و عدم تأمین شعاع عملیاتی مورد نیاز آن، انجام عملیات پنل برداری، خاکبرداری و بارگیری و حمل خاک به وسیله دستگاه بیل مکانیکی ممکن و میسر نبوده و و می بایست راهکار دیگری اندیشیده و به کار برده می شد.
ﺳﺨﺖ ﺑﻮدن ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﯾﯽ از ﺧﺎک ﭘﺮوژه، چالش ﺑﻌﺪي پیش آمده در فرآیند عملیات اجرایی پروژه بود. به گزارش همکاران اجرایی مقیم در محل کارگاه، این موضوع به وجود خاک شفته آهکی در وسط پروژه و همچنین ضلع شرق و غرب در تراز ارتفاعی منفی 15 متر مربوط می شد.
چالش دیگر این پروژه کارکرد همزمان اکیپ و نفرات عملیات جوشکاری، اکیپ اجرایی سازه و اکیپ اجرایی عملیات بتن پاشی دیواره ها (شاتکریت) بود. همچنین در بخشی از فرآیند عملیات اجرایی پروژه به علت فضای محدود عملیاتی (عرض کم زمین)، حضور و کارکرد هر کدام از اکیپ های اجرایی مذکور با یکدیگر تداخل داشت. مدیریت زمان و تعیین جبهه کاری لازم متناسب با فضای عملیاتی موجود در کارگاه برای گروه های اجرایی مختلف حاضر در محل کارگاه و متناسب با برنامه زمانی پروژه باید به گونه ای صورت می پذیرفت که برنامه زمان بندی کلی پروژه مختل نگردد و پروژه مطابق با برنامه از پیش تعیین شده در موعد مقرر تحویل کارفرمای محترم گردد.
طی عملیات نصب اعضای فولادی می بایست الزامات ویژه ای در راستای اجرای صحیح و مطمئن اتصالات جوشی و همچنین ضوابط ایمنی کار در ارتفاع رعایت می گردید. این موضوع یکی از اصلی ترین موارد ذکر شده در شرح خدمات درخواستی از شرکت ایستاسازه بوده است.
راهکارهای ارائه شده در پروژه حکیم – سامان فراز:
پیرو درخواست کارفرمای محترم پروژه، شاقول نمودن ستون های از پیش اجرا شده به شرکت ایستاسازه واگذار گردید. همکاران اجرایی برای مرتفع نمودن این چالش از جک های مخصوص استفاده نمودند. همچنین در این راستا، طول تیرهای از قبل آماده شده می بایستی کوتاه شده و کونیک می گردید تا بتوان در محل های تعیین شده مطابق با نقشه های اجرایی ارائه شده از سوی کارفرمای محترم، نصب شوند.
همکاران اجرایی جهت حل چالش ریزشی بودن خاک دیواره های گود در ترازهای میانی به ویژه در محدوده وجود قنات، سطح پنل برداری را کاهش داده و پیشروی فرآیند پنل برداری را به صورت تدریجی و مرحله ای انجام دادند.
با توجه به عرض کم زمین پروژه، عملیات ﭘﻨﻞ ﺑﺮداری جهت ایجاد جبهه کاری و همچینین خاکبرداری و بارگیری و حمل خاک، به جای استفاده از دستگاه بیل مکانیکی به وسیله دستگاه مینی بیل صورت می پذیرفت. این امر موجب کاهش سرعت عملیات خاکبرداری و خروج خاک از محل پروژه و در نتیجه کاهش روند پیشبرد برنامه زمان بندی کلی پروژه می گردید. در همین راستا، با تصمیم مدیریت پروژه شرکت، همکاران اجرایی برای شیفت خاکبرداری شب از دستگاه بابکت نیز جهت تسریع عملیات خاکبرداری، بارگیری و حمل خاک استفاده نمودند. بدین صورت که ﺑﺮاي ﺧﺎکبرداری و اﻧﺘﻘﺎل ﺧﺎک ﺑﻪ ﺑﯿﺮون از محدوده زمین، دستگاه ﻣﯿﻨﯽ ﺑﯿﻞ مستقر در داخل ﮔﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ آوری ﺧﺎک اﻗﺪام می کرد، سپس دستگاه بیل مکانیکی دکل بلند از دهانه ای که برای ورود و خروج تجهیزات و ادوات استفاده می گردید، نسبت به انتقال و بارگیری خاک به کامیون های حمل خاک اقدام می نمود. در برخی از موارد نیز با همراهی و تعامل کارفرمای محترم از دستگاه جرثقیل برجی (تاور کرین) موجود در پروژه جهت بارگیری و انتقال خاک و نخاله دپو شده در محدوده زمین پروژه استفاده می گردید.
جهت رفع چالش وﺟﻮد ﺧﺎک ﺷﻔﺘﻪ آﻫﮑﯽ در فرآیند پایدارسازی دیواره های گود که دستگاه مینی بیل نیز قادر به تخریب آن نبود، از دستگاه پیکور استفاده گردید تا ﻋﻤﻠﯿﺎت ﭘﻨﻞ ﺑﺮداری و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺳﻄﻮح ﺳﺨﺖ ﭘﯿﺶ رود.
با توجه به برنامه زمانی ارائه شده توسط کارفرمای محترم پروژه، مدیریت پروژه و تیم مهندسی مقیم و اکیپ های اجرایی این شرکت همچون اکیپ تخصصی جوشکاری، اکیپ تخصصی عملیات پایدارسازی و اکیپ خاکبرداری به صورت شبانه روز مشغول به کار بوده اند تا پروژه را در موعد مقرر به اتمام رسانده و تحویل کارفرمای محترم پروژه دهند. این تلاش و مساعدت همکاران اجرایی در تعیین جبهه های کاری مورد نیاز هر کدام از اکیپ های مذکور بسیار پررنگ می شد. به عنوان مثال، در برخی از موارد سعی می گردید دو سمت مختلف زمین پروژه در اختیار اکیپ های اجرایی قرار می گرفت.
در راستای اطمینان از اجرای صحیح اتصالات اعضای فولادی، آزمون های لازم همچون PT و UT پس از اتمام فرآیند جوشکاری صورت می پذیرفت. در این فرآیند علاوه بر حضور ناظر جوشکاری کارفرمای محترم، همکاران دارای صلاحیت نظارت و بازرسی جوش نیز بر روند انجام جوشکاری اعضای فولادی و انجام آزمون های پس از آن، نظارت مستمر داشتند.
در راستای رعایت الزامات ایمنی کار در ارتفاع و پیشگیری از وقوع حادثه همچون سقوط ابزار و تجهیزات عملیات جوشکاری، تجهیزات ایمنی همچون کمربند ایمنی، کلاه و کفش و عینک مخصوص جوشکاری در اختیار همکاران اکیپ جوشکاری قرار گرفت و نظارت مستمر بر استفاده آنها از سوی مسئول ایمنی مقیم در کارگاه صورت پذیرفت.
