ایستاسازه
En Ar

خانه - آموزش - شمع ساختمان ، طراحی و اجرای شمع فلزی (فولادی) و شمع بتنی (Concrete Pile , Steel Pile)

شمع ساختمان، طراحی و اجرای شمع فلزی (فولادی) و شمع بتنی

رایج‌ترین نوع شالوده عمیق (بهسازی خاک)، شمع‌ ها ‌هستند که اصطلاحا به آن پی شمعی هم گفته می شود. یک شمع ساختمان ، سازه‌ای نسبتاً بلند، لاغر و ستون مانند است که با قرار گرفتن در داخل خاک به عنوان پی سازه ها، وظیفه انتقال بار طبقات فوقانی را به لایه‌های مناسب‌تر خاک در اعماق پایین‌تر دارد. شمع ساختمان در واقع همان ستون است که در داخل خاک مستقر شده است.

شمع ساختمان بارهای وارده به سازه را در عمق خاک عبور داده و آن را به خاک مقاوم‌تر منتقل می‌کند. در زمین هایی که قابلیت تحمل بارهای وارده از طرف سازه را ندارند و همچنین خاکبرداری سطحی در آن‌ها مقرون به صرفه نباشد، انتقال بار ساختمان به زمین توسط شالوده عمیق انجام می شود.

البته غیر از انتقال بار به لایه های مقاوم تر، راهکار دیگری به نام بهسازی خاک وجود دارد که شامل روش های مختلفی نظیر اختلاط عمیق خاک (DSM)، تزریق پر فشار (جت گروتینگ)، شمع، ستون شنی ارتعاشی، تراکم دینامیکی، ریزشمع (میکروپایل)، خاک مسلح (ژئوسنتتیک) می باشد.

ضمناً گاهی اوقات جهت قرارگیری پی در ترازهای پایین که خاک مقاوم تری وجود دارد نیاز به پایدارسازی گود می باشد که با روش های مختلفی نظیر مهارگذاری (انکراژ)، سپر کوبی، مهار متقابل (استرات)، میخ کوبی (نیلینگ)، سازه نگهبان خرپایی، دیوار برلنی و دیوار دیافراگمی انجام می گردد.

پی شمعی - شرکت عمرانی مهندسی ایستا سازه
پی شمعی – شرکت عمرانی مهندسی ایستا سازه

انواع شمع های ساختمانی


بر حسب شرایط زمین، سطح آب زیرزمینی و نوع باری که باید حمل شود، انواع مختلفی از شمع‌ها در کارهای ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شمع‌ها بر حسب مصالحی که از آن ساخته می‌شوند، دارای انواع زیر هستند:


  • شمع‌های فولادی (شمع فلزی)
  • شمع‌های بتنی
  • شمع‌های چوبی
  • شمع‌های مرکب
انواع شمع‌های ساختمانی - شرکت عمرانی و مهندسی ایستاسازه
انواع شمع های ساختمانی
انواع شمع های ساختمانی - شرکت ایستا سازه
انواع شمع های ساختمانی – شمع ساختمان

شمع های فولادی


از انواع شمع ساختمان می توان به شمع های فولادی یا فلزی اشاره کرد، شمع های فولادی یا فلزی به شکل لوله ای شکل و H شکل می باشند. شمع های لوله ای نیز در دو حالت زیر استفاده می شوند:


1- انتهای بسته

2- انتهای باز


شمع های پیش ساخته فولادی (فلزی)


یکی از انواع شمع های پیش ساخته ای که برای ساخت شالوده ها (فونداسیون ها) به کار می رود و سرعت اجرای بالایی هم دارد، شمع های فولادی (شمع فلزی) می باشند. شمع های پیش ساخته به دو گروه طبقه بندی می شوند: شمع های کوچک توخالی و شمع های توپر.

شمع های کوچک توخالی از لوله های فولادی ساخته می شوند که مناسب پی سازی می باشند و شمع های توپر نیز از لوله های فولادی H شکل ساخته می شود.


دسته بندی شمع های فولادی (شمع فلزی)


به طور کلی شمع های فولادی (شمع فلزی) را می توان به صورت زیر طبقه بندی کرد:


  • شمع های فلزی پیچی
  • شمع های فلزی دیسکی
  • شمع های فلزی H شکل
  • شمع های فلزی صفحه ای

شمع های فلزی (فولادی) که مورد استفاده قرار می گیرند، مقطع فولادی H شکل یا مقطع لوله ای دارند. شمع های فلزی لوله ای دارای یک انتهای باز یا بسته هستند که به داخل زمین رانده می شوند. هم چنین شمع های با سطح مقطع L شکل یا صفحه ای نیز، می توانند به عنوان پایه شمع مورد استفاده قرار گیرند.

شمع های فلزی با سطح مقطع H به علت اینکه ضخامت بیشتری نسبت به شمع های با سطح مقطع L شکل دارند، برای شمع زنی زیر پی ساختمان ترجیح داده می شوند.

شمع های فولادی H شکل - شرکت عمرانی ایستا سازه
شمع های فولادی H شکل

شمع های فلزی H شکل، با توجه به اینکه با جوش یا پرچ به یکدیگر اتصال داده شوند، به دو گروه طبقه بندی می شوند. در واقع براساس نیاز، شمع های فولادی را می توان جوشکاری و یا پرچکاری کرد.

انتهای شمع های فولادی (شمع فلزی) نیز ممکن است دارای یک سطح صاف یا مخروطی شکل باشد. در این نوع اتصالات، بایستی از جوشکاری استفاده شود.

به منظور تسهیل شمع زنی در خاک های سخت (سنگ نرم و شن های متراکم) از شمع هایی با سطح مقطع های متفاوت استفاده می شود که با توجه به جنس زمین تعیین می شود.


انواع شمع های فلزی (فولادی) در ساخت پی ساختمان


  1. شمع های لوله ای

شمع های فلزی لوله ای به عنوان شمع های اصطکاکی برای تحمل بار سازه استفاده می شوند. این شمع ها، لوله هایی بدون درز و از جنس آهن ضد زنگ هستند که با جوشکاری به یکدیگر متصل می شوند و به دو دسته تقسیم بندی می شوند:


  • شمع های فلزی لوله ای با انتهای باز
  • شمع های فلزی لوله ای با انتهای بسته
شمع فولادی لوله ای شکل - شرکت ایستا سازه
شمع فولادی لوله ای شکل

شمع های فلزی لوله ای با انتهای باز:


شمع های با انتهای باز، بیشتر برای نفوذ در داخل خاک هایی از جنس سنگ سخت به کار برده می شوند. این شمع ها پس از فرو رفتن در خاک یا سنگ، خاکی که در داخل لوله آهنی قرار دارد را با استفاده از هوای فشرده به بیرون منتقل می کند. سپس با کمک جت آب داخل لوله تمیز شده و پس از هدایت لوله فولادی به عمق مورد نیاز، داخل لوله از بتن با مشخصات استاندارد پر می شود.


شمع های فلزی لوله ای با انتهای بسته:


در شمع های با انتهای بسته نیز یک عنصر مخروطی شکل از جنس فولاد یا چدن ساخته شده و با استفاده از جوش به قسمت انتهایی لوله فولادی وصل می شود. در انتها و پس از هدایت لوله به داخل خاک، لوله با مقدار کافی بتن پر می شود.

قطر لوله مورد استفاده در شمع های با انتهای بسته می تواند از 0.25 تا 1.2 متر متغیر باشد. ضخامت این شمع ها نیز از 8 تا 12 میلی متر متغیر است.


  1. شمع های فلزی پیچی

جنس شمع های پیچی از آهن یا چدن است. این شمع ها از یک میله بلند ساخته می شوند که انتهای آن به شکل پیچ یا مارپیچ می باشد. میله ای هم که در شمع های پیچی استفاده می شود، می تواند توخالی یا یک تکه و توپر باشد.

قطر پایه شمع های پیچی شکل بین 0.45 تا 1.5 متر است. کف پیچی شکل شمع با استفاده از یک موتور الکتریکی به داخل خاک منتقل می شود که به فرآیند نفوذ آسان شمع به لایه های زیرین خاک کمک می کند.

شمع های پیچی کاربرد بسیار خوبی در خاک های رسی دارند و مقرون به صرفه نیز هستند. از سوی دیگر، کاربرد شمع های پیچی در این نوع خاک ها به افزایش بهره وری کمک می کند. هم چنین نصب پایه شمع در این نوع خاک ها به وسیله ستون و پیچ های فلزی آسان تر می شود.


  1. شمع های فلزی دیسکی

شمع های فولادی دیسکی، مشابه شمع های فولادی پیچی شکل هستند با این تفاوت که در شمع های فلزی دیسکی، دیسک چدنی به پایین میله آهنی وصل می شود. برای تسهیل فرآیند آبگیری نیز، سوراخی در پایین این شمع ها تعبیه شده است.

از این نوع شمع ها، می توان در خاک نرم یا شنی نیز استفاده کرد. زیرا امکان غرق شدن شمع های دیسکی را طی فرآیند آبگیری فراهم می کند.شمع های فلزی دیسکی بیشتر برای ساخت و سازهای دریایی کاربرد دارند، زیرا این مناطق به نفوذ بیشتری در خاک نیاز دارند.


  1. شمع های فلزی H شکل

شمع زنی فولادی به کمک شمع های فلزی H شکل، یکی از فناوری های جدید است که در صنعت شمع زنی توسعه یافته است. شمع های H شکل، می توانند فشارهای زیاد را تا حد بالایی تحمل کنند. این نوع شمع ها اکثراً برای نفوذ به منطقه ای با سنگ یا هر لایه سخت دیگر استفاده می شود. هم چنین می توانند باعث جابجايي آسان تر خاک شوند.

شمع فولادی H شکل - شرکت مهندسی ایستا سازه
شمع فولادی H شکل

مزایای شمع های فلزی (فولادی) H شکل


  • فضای کمتری برای نگه داری اشغال می کنند.
  • حمل و نقل آسان تری دارند.
  • براساس ساختار منطقه نفوذ پذیری راحت تری دارند.
  • میزان خطای محاسباتی در منطقه مورد نظر کمتر از سایر روش ها می باشد.
  • فرایند مونتاژ قطعات راحت تری دارند.
  • بیشترین عمق نفوذ برای این شمع ها 100 متر می باشد.
  • به صورت همزمان عملیات نفوذپذیری و متراکم سازی را انجام می دهد.
  • کاربرد اصلی این شمع در ساخت بزرگراه ها و دیواره های نگه دارنده ی سدها می باشد.

خوردگی شمع های فلزی (فولادی)


شمع های فولادی صرف نظر از نوع آن، احتمال زیادی برای خوردگی در خاک دارند. در چنین شرایطی، شمع ها را می توان با زغال سنگ یا روکش محافظ خوردگی، پوشش داد. بعضی اوقات با استفاده ازمواد شیمیایی یا مواد خاصی روی بتن نیز، پوشیده می شوند تا از خوردگی جلوگیری به عمل آید.


عملیات آماده سازی شمع های فولادی


  • پاکسازی سطح فولاد (زنگ زدایی)
  • رنگ آمیزی
  • ساخت و مونتاژ

شمع های بتنی

شمع های بتنی به دو صورت مورد استفاده قرار می گیرند:


  • شمع های بتنی پیش ساخته
  • شمع های بتنی درجا ریز

شمع های بتنی پیش ساخته را می توان با استفاده از میلگرد های معمولی ساخت. مقطع آنها به صورت مربع یا هشت ضلعی است. میلگرد ها به منظور مقاوم نمودن شمع در مقابل خمش تولید شده در هنگام حمل و نقل، بلند کردن و اعمال نیروی جانبی به شمع و همچنین افزایش مقاومت فشاری، مورد استفاده قرار می گیرند.

شمع های بتنی پیش ساخته در طول مورد نظر ساخته شده و تحت شرایط مرطوب به عمل می آیند تا به مقاومت مورد نظر برسند. پس از آن به محل کوبیدن حمل می شوند. شمع های پیش ساخته را می توان با استفاده از کابل های پیش تنیدگی پر مقاومت، به صورت پیش تنیده در آورد.

شمع های بتنی درجا ریز بدین صورت اجرا می شوند که ابتدا چاهی در زمین به وسیله دست یا ماشین حفر می شود و سپس قفس آرماتورها درون چاه قرار داده شده و داخل آن با بتن پر می شود. امروزه شمع های بتنی درجا به روش ها و انواع مختلف اجرا می شوند و اکثر آنها در انحصار شرکت خاصی که ابداع کننده اولیه آنها می باشد، قرار دارند.

دستگاه حفر چاه شمع درجا ریز
دستگاه حفر چاه شمع درجا ریز

شمع های بتنی درجاریز در دو گروه اصلی جای می گیرند:


  • شمع های بتنی درجا ریز با غلاف
  • شمع های بتنی درجا ریز بدون غلاف

هر دو گروه می توانند دارای نوک پهن شده (پداستال) باشند. شمع های بتنی درجاریز غلافدار بدین صورت اجرا می شوند که ابتدا یک لوله فولادی به زمین کوبیده شده و پس از رسیدن به عمق مورد نظر، مصالح داخلی آن خالی شده و داخل لوله پر از بتن می شود.

لوله را می توان با قرار دادن یک سنبه در داخل آن کوبید و پس از رسیدن به عمق مورد نظر، سنبه را خارج کرد. برای سر پهن کردن شمع (ایجاد پداستال)، پس از ریختن مقداری بتن در نوک شمع، با رها کردن وزنه از ارتفاع، آن را می کوبند تا از طرفین پهن شود.

برای اجرای شمع بدون غلاف، ابتدا غلاف در زمین کوبیده شده و سپس همزمان با بتن ریزی در داخل غلاف، غلاف به تدریج به بیرون کشیده می شود.پایه های عمیق و شالوده های صندوقه ای در واقع شمع های بتنی در جاریزی می باشند که قطر آنها بزرگتر از حدود 750 میلی متر است و می تواند مسلح یا غیر مسلح، با و یا بدون پد استال (کوره) باشند.

پایه عمیق، نوعی شمع بتنی با قطر بزرگ است که برای اجرای آن ابتدا یک چاه در زمین حفر و سپس قفسه آرماتور به داخل آن هدایت شده (در صورت مسلح بودن) و دست آخر درون آن با بتن پر می شود. بسته به شرایط خاک، برای جلوگیری از ریزش جدار چاه، ممکن است غلاف و یا سپر فلزی به کار گرفته شود. قطر سوراخ پایه ی عمیق معمولاً آن قدر بزرگ است که فردی برای بازرسی بتواند وارد آن شود.


استفاده از پایه های عمیق معمولاً دارای مزایای زیر است:


  • یک پایه عمیق به تنهایی می تواند جایگزین چند شمع گردد و در نتیجه نیاز به استفاده از کلاهک سر شمع نیز از بین برود.
  • در نهشته های ماسه ای و شنی متراکم، استفاده از پایه های عمیق به مراتب آسان تر از شمع کوبی است.
  • در نتیجه ارتعاش حاصل از شمع کوبی می تواند ساختمان های مجاور را به مخاطره اندازد. در حالی که در اجرای پایه های عمیق چنین خطری در میان نیست.
  • شمع کوبی در زمین های رسی می تواند باعث تورم خاک و یا حرکت جانبی شمع های کوبیده شده از قبل گردد. پایه های عمیق چنین عوارضی را در بر ندارند.
  • در هنگام اجرای پایه های عمیق هیچ گونه سر و صدا که در کوبیدن شمع تولید می شود، وجود ندارد.
  • با توجه به این که امکان پهن کردن نوک پایه عمیق وجود دارد (ایجاد کوره)، پایه های عمیق می توانند مقاومت کششی قابل ملاحظه ای در مقابل نیروهای بر کنش از خود نشان دهند.
  • در پایه های عمیق امکان بازرسی چشمی وضعیت جداره ها و همچنین کف چاه که مقاومت نوک پایه را تأمین می نماید، وجود دارد.
  • پایه های عمیق به علت قطر بزرگ تر، دارای مقاومت بیشتری در مقابل بارهای جانبی در مقایسه با شمع ها می باشند.

در کنار مزایای فوق، استفاده از پایه های عمیق، معایب چندی نیز دارد:


  • بتن ریزی پایه های عمیق احتیاج به نظارت دقیق دارد.
  • در آب و هوای نامناسب ممکن است اجرای عملیات بتن ریزی به تعویق بیافتد.
  • همانند ترانشه های مهار شده، خاکبرداری عمیق برای پایه ها، ممکن است باعث نشست زمین های اطراف و در نتیجه خسارت به ساختمان های مجاور پایه شود.

مراد از شالوده صندوقه ای، شالوده ای می باشد که در یک محیط تر نظیر رودخانه، دریاچه و یا سواحل دریا اجرا می شود. برای ایجاد شالوده صندوقه ای، یک شفت توخالی و یا صندوقه در محل مورد نظر در زمین مستغرق می شود تا به لایه محکمی که قرار است شالوده در آن ساخته شود برسد.

برای اینکه عمل فرو رفتن صندوقه در زمین های نرم سهل تر شود، یک لبه برنده در قسمت تحتانی صندوقه تعبیه می گردد. بعد از قرار گرفتن لبه تحتانی در روی لایه محکم، مصالح داخل صندوقه خالی شده و بعد از قرار دادن قفسه آرماتور در داخل صندوقه، داخل آن بتن ریزی می شود. پایه های میانی و کناری پل ها، دیوارهای ساحلی و سازه های حفاظت ساحلی را می توان بر روی پایه های صندوقه ای قرار داد.

شمع پیش ساخته بتنی با مقطع لوله ای  - ایستا سازه
شمع پیش ساخته بتنی با مقطع لوله ای

روند طراحی شمع بتنی درجا


1. تشخیص نیاز به طراحی انواع شمع بتنی درجا: در این مرحله با تحلیل غیر خطی فوندانسیون و کنترل تنش خاک و بلند شدگی، لزوم به کارگیری شمع را تعیین می کنیم.

2. تعیین ظرفیت باربری شمع: با توجه به مشخصات فیزیکی خاک، نظیر spt‌ و  باید ظرفیت مجاز نوک و جداره شمع را محاسبه کنیم.

3. تعیین نشست انواع شمع بتنی درجا: نشست شمع تحت بار مجاز در 3 بخش نشست الاستیک، نوک و بدنه به وجود می آید که مجموع آن ها نشست انواع شمع بتنی می باشد.

4. محاسبه مدول بستر: در این مرحله لازم است ضرائب فنریت شمع برای جداره، نوک و حرکت جانبی شمع را محاسبه کنیم.

5. معادل سازی شمع با فنر: در نرم افزار SAFE شمع را با فنر معادل جایگزین می نماییم و پی را مجدد تحلیل و طراحی می کنیم.

6. طراحی سازه شمع: در آخر از طریق نرم افزارSAP و مدلسازی اندرکنش با فنر معادل، سازه شمع را طراحی می کنیم.


مراحل اجرای شمع های بتنی درجا


  • حفاری اولیه همراه با تزریق گل بنتونیت
  • کیسینگ گذاری تا عمق عبوری از لایه ریزشی
  • از سرگیری حفاری از درون کیسینگ
  • ایجاد انباره در انتهای شمع (ویژه شمع های پدستالی)
  • جاگذاری قفسه آرماتور
  • جاگذاری ترمی و قیف و انجام بتن ریزی
  • بیرون کشیدن کیسینگ
  • اتمام اجرای شمع

مزایای شمع بتنی درجا


  • عدم محدودیت قطر
  • امکان افزایش مقطع شمع در قسمت انتهایی و افزایش توان باربری
  • تدارک آسان تر ماشین آلات حفاری نسبت به شمع کوبی
  • مناسب بودن برای استفاده در محیط های شهری به دلیل سر و صدای کمتر
  • تکمیل مطالعات و شناسایی خاک حین حفاری

معایب شمع بتنی درجا


  • عدم امکان کنترل کیفیت بتن مصرفی به خصوص وقتی که زیر سطح آب زیرزمینی باشد.
  • ضرورت استفاده از لوله غلاف و گل حفاری
  • احتمال جابجایی محور مرکزی شمع در حین اجرا
  • احتمال جا ماندن لوله غلاف بعد از بتن ریزی
  • تاثیر شرایط جوی بر روند اجرا
  • آلوده شدن محیط حفاری و بتن ریخته شده در چاه به دلیل استفاده از گل حفاری

نکات خاص کوبیدن شمع های بتنی


  • عمل آوری بتن قبل از کوبش ضروری است.
  • ترک خوردگی بتن حین کوبش باید کنترل شود.
  • نیاز به اصلاح سرشمع به دلیل تخریب ناشی از ضربات چکش وجود دارد.

شمع کوب چیست؟


ماشینی مکانیکی که برای جا دادن شمع ها در خاک به منظور بهبود پی ساختمان ها یا سازه ها مورد استفاده قرار می گیرد. شمع کوب دارای وزنه سنگینی است که آزادانه در یک خط منفرد به بالا و پائین حرکت می کند که وزنه می تواند به صورت هیدرولیکی، دیزلی و بخار بالا برده شود.

وقتی وزنه به بالاترین نقطه می رسد انرژی مکانیکی به انرژی پتانسیل تبدیل و در آن ذخیره می شود و وقتی وزنه رها می شود انرژی پتانسیل ذخیره شده به انرژی جنبشی تبدیل می شود که باعث جا دادن شمع ها در زمین می گردد.

شمع های کوبیدنی را نخست با جرثقیل در محل مورد نظر قرار می دهند و سپس چکش بر روی آن ها قرار می گیرد و عملیات کوبش انجام می شود.

عملیات کوبش شمع قائم

ابتدا به شمع اجازه فرورفت تحت وزن خود را می دهند، سپس شمع کوبی انجام می شود. در ابتدای فرورفت شمع معمول است که چکش های سبک (چکش بادی یا ویبره ای) به کار می رود. بایستی راستای شمع با دوربین نقشه برداری کنترل گردد. گاهی انحراف از قائم را می توان اصلاح کرد و گرنه باید شمع را بیرون کشید.

انواع چکش شمع کوبی

  • سقوطی
  • تک مرحله ای (بادی، بخاری)
  • دیزلی
  • چند مرحله ای
  • ویبره ای

روش های تحمل وزن چکش حین شمع کوبی:

  • توسط دکل
  • استقرار چکش روی شمع

نکات مهم درباره شمع ساختمان


1- انجام مطالعات ژئوتکنیک


بر اساس مطالعات ژئوتکنیک نتایج زیر به دست می آید:


  • تعیین تکلیف استفاده یا عدم استفاده از پی های شمعی
  • شرایط زیرسطحی و محیطی
  • ملاحظات اقتصادی
  • انتخاب نوع پی عمیق (درجا / کوبیدنی)
  • جنس شمع
  • تجهیزات و امکانات ساخت و اجرا
  • عمق شمع

2- آماده سازی محل حفاری


  • محل حفاری باید کاملا مسطح بوده و با مصالح دارای قابلیت زهکش مناسب متراکم گردد و دارای سفتی کافی جهت انجام عملیات باشد.
  • از فضای کافی جهت حرکت دستگاه حفاری و بتن ریزی برخوردار باشد.
  • در طول عملیات حفاری، خاک حاصل از حفاری مرتباً از روی سطح پلتفرم برداشته شود.
  • در بستر رودخانه ها و در مکان هایی که در معرض آب های سطحی می باشند با استفاده از سپرکوبی در اطراف محل حفاری باید از ورود آب های سطحی به محل حفاری جلوگیری شود.

3- نشانه گذاری محل اجرای شمع


در این مرحله محل دقیق شمع توسط گروه نقشه برداری مشخص و نشانه گذاری می شود.


  • عملیات نقشه برداری
  • نشانه گذاری محل دقیق شمع

4- انتخاب نوع دستگاه حفاری


5- استقرار دستگاه حفاری


پس از آماده سازی محل اجرای شمع، دستگاه حفاری در محل مستقر می گردد. استقرار دستگاه حفاری به نحوی تعیین می گردد که شرایط زیر را تامین نماید:


  • تا پایان حفاری یک شمع، نیاز به جابجایی وجود نداشته باشد، زیرا در صورت جابجایی دستگاه حفاری و استقرار مجدد باعث اختلال در تراز و شاقول بودن دستگاه حفاری می شود.
  • کمترین ضربه دینامیکی را حتی الامکان به شمع های اجرا شده در مراحل قبلی وارد نماید.
  • حداقل موانع کاری را نسبت به تردد ماشین آلات مرتبط با عملیات حفاری (جرثقیل، تراک میکسر، لودر و…) ایجاد نماید.

6- تامین امکانات لازم برای جلوگیری از ریزش دیواره محل حفاری


در صورتی که امکان ریزش دیواره های محل حفاری شمع، در اثر فشار خاک و یا آب وجود داشته باشد، باید با یکی از روش های زیر از ریزش جداره جلوگیری نمود:


استفاده از گل بنتونیت یا مواد مشابه:


با توجه به میزان آب منفذی و همچنین ساختار مکانیکی مصالح عمدتاً دیواره شمع حین حفاری پایداری لازم را نداشته و استفاده از مصالح تثبیتی مانند بنتونیت با ویسکوزیته حداقل 30 ثانیه و حداکثر 50 ثانیه در لیتر لازم الاجرا می باشد.

دوغاب بنتونیت مخلوط یک نوع رس نرم در آب به صورت تعلیق می باشد که باید با استفاده از همزن از ته نشینی آن جلوگیری شود، با انتقال دوغاب بنتونیت به درون چاه و بنا به خاصیت تیکسوتروپی گل رس، پوسته ای روی جدار شمع نقش بسته که از ریزش دیواره یا نفوذ آب جلوگیری می کند.

بنتونیت باید کاملا با آب مخلوط شود تا مخلوط حالت کلوخه ای نداشته باشد. گل بنتونیت باید قابلیت ایجاد پوشش یا کیک صافی را بر روی جداره چاه داشته باشد و ذرات حفاری شده کوچکتر (حدود 6 میلی متر) را به حالت معلق نگه دارد.

گل بنتونیت با غلظت مناسب در حوضچه ها و یا در دستگاه های ویژه ساخت گل بنتونیت، ساخته می شود و توسط لوله و پمپ به چاه حفاری منتقل می گردد. برای جلوگیری از هدر رفتن گل بنتونیت هنگام سر ریز شدن چاه حفاری می توان با تعبیه کردن یک حوضچه در نزدیکی محل حفاری آن را به حوضچه هدایت و با جدا کردن ذرات معلق بزرگتر با سرند دوباره به چاه برگرداند.

در مراحلی از انجام عملیات حفاری اگر ریزش به علت برخورد با لایه های آبرفتی با ساختار ریزدانه ماسه ای باشد که از چسبندگی لازم برخوردار نباشد دوغاب بنتونیت به تنهایی جوابگوی تثبیت نبوده و اضافه کردن دوغاب سیمان با عیار 400 کیلوگرم به دوغاب بنتونیت در محل چاه حفاری توصیه می گردد که پس از اضافه نمودن دوغاب سیمان، عملیات اجرایی به مدت گیرش اولیه سیمان (حدودا 25 تا 35 دقیقه) متوقف گردیده و بعد از آن عملیات حفاری ادامه می یابد.

باید به این نکته نیز توجه داشت که در مواقعی که برای نگهداری دیواره چاه حفاری از بنتونیت و یا مواد مشابه استفاده می شود، این مواد چنانچه غلظت زیاد داشته باشند، می توانند در قسمت هایی از بتن ریزی با ایجاد یک لایه پوشاننده بر روی بتن موجب قطع پیوستگی بتن شمع شوند.


استفاده از لوله غلاف (کیسینگ):


از کیسینگ در زمین هایی استفاده می شود که امکان ریزش و یا تغییر شکل جانبی زیاد خاک به درون فضای خالی چاه وجود دارد. همچنین در مواردی که آب بندی کردن دیواره چاه از ورود آب های زیر زمینی مورد نظر است نیز از کیسینگ استفاده می شود.

الزامی ندارد که در تمام طول چاه از کیسینگ استفاده گردد بلکه در صورتیکه فقط عمق خاصی از چاه دارای خاک ریزشی باشد می توان کیسینگ را تا عبور از آن عمق ادامه داد.

در بیشتر مواقع از یک لوله کیسینگ ۳ الی 5 متری در عمق اولیه شمع برای جلوگیری از ریزش دهانه چاه حفاری استفاده می شود.

اجرای شمع به روش غلاف­گذاری (لوله کیسینگ) - شرکت عمرانی مهندسی ایستا سازه
اجرای شمع به روش غلاف­گذاری (لوله کیسینگ)

نحوه نصب کیسینگ:


  1. ابتدا چاه را تا عمقی که از لایه ریزشی عبور کنیم، حفر می کنیم و بعد از آن لوله کیسینگ را در آن جاگذاری می کنیم. ادامه حفاری از درون لوله کیسینگ انجام می شود.
  2. قبل از شروع حفاری، لوله کیسینگ را توسط ویبراتور تا عمق مورد نظر (عبوری از لایه ریزشی) در زمین می کوبیم و در مرحله بعد از داخل لوله شروع به حفاری می کنیم. این روش بیشتر در خاک های سست و ضعیف مانند سواحل دریا کاربرد دارد.

امروزه دستگاه های روتاری به صورت دورانی قابلیت کوبش لوله کیسینگ در زمین را دارا می باشند و نیازی به ویبراتور نمی باشد.


7- حفاری


بعد از جایگذاری کیسینگ، حفاری از درون لوله ادامه پیدا می کند و در صورت لزوم تزریق گل بنتونیت نیز در چاه ادامه می یابد. در قسمت فوقانی کیسینگ باید تکیه گاه های لازم جهت نگه داشتن آن در دهانه چاه حفاری و بیرون کشیدن آن تعبیه شود. کیسینگ را می توان در جای خود باقی گذاشت یا آن را بیرون کشید.

لوله کیسینگ را باید بعد از اتمام بتن ریزی و قبل از گیرش اولیه بتن بیرون کشید. در مواقعی که ابعاد کیسینگ بزرگ می باشد معمولا کیسینگ همزمان با آخرین مراحل بتن ریزی بیرون کشیده می شود.


ایجاد انباره در انتهای شمع (ویژه شمع های پدستالی):


در صورتیکه قطر مقطع انتهایی شمع از قطر چاه بیشتر باشد به آن شمع انباره ای یا کف پهن (پدستالی) گفته می شود. انباره را می توان در خاک های پایدار و غیر ریزشی و در صورت پایین بودن سطح آب زیر زمینی جهت افزایش ظرفیت باربری شمع ایجاد نمود.

از شمع های پدستالی در مواقعی استفاده می شود که در انتهای شمع یک لایه مقاوم خاک یا یک لایه ضعیف سنگی موجود باشد وگرنه در شمع هایی که انتهای آنها بر روی لایه سنگی سخت قرار دارد، اکثرا ظرفیت باربری آنها به اندازه مقاومت بتن شمع می باشد و نیازی به خزانه انتهایی ندارند.

در شمع های پدستالی، برای افزایش مقطع قسمت انتهایی شمع از باکت های زنگوله ای (Belling bucket) استفاده می شود. به انتهای این باکت ها بازوهایی مفصلی مجهز به دندانه های برنده تعبیه شده که خاک را به صورت مخروطی در می آورند. در هنگام بالا آمدن باکت، بازوها جمع می شوند. به دلیل مشکلات اجرایی، بتن قسمت کناری خزانه به صورت غیر مسلح در نظر گرفته می شود.


8- فولادگذاری (قفسه آرماتور یا هسته فولادی)


در این مرحله در صورت مسلح بودن بتن شمع، قفسه های آرماتور طبق مشخصات فنی، بافته شده و با جرثقیل حمل و به داخل چاه حفاری شده منتقل می شود. معمولا طول هر قفسه 12 متر می باشد که با توجه به عمق شمع در صورت نیاز به اضافه کردن قفسه های بیشتر، قفسه اول در دهانه چاه حفاری نگه داشته می شود و با توجه به مشخصات آرماتور، همپوشانی لازم انجام و توسط آرماتوربند به هم متصل می شوند و بعد از اتصال، قفسه ها در چاه حفاری کارگذاری می شود.

توجه داشته باشید که قفسه آرماتور هرگز نباید تا کف چاه پایین رود زیرا رعایت حداقل پوشش بتنی بین قفسه و کف چاه الزامی می باشد. جهت رعایت پوشش بتنی بین قفسه و دیوار شمع نیز از غلطک های بتنی نصب شده بر روی آرماتورهای عرضی استفاده می شود. گاهی به جای قفسه آرماتور از پروفیل های فولادی (در محور شمع) استفاده می شود.


9- بتن ریزی


بتن ریزی در محل حفاری شده شمع به صورت پیوسته و مداوم، به وسیله لوله مخصوص (ترمی) انجام می گیرد. بدین شکل که لوله های ترمی در متراژهای مختلف 2 الی 5 متری و قطر 10 الی 20 سانتی متری را به اندازه عمق شمع به هم متصل نموده و در داخل چاه حفاری کارگذاری می شود و در قسمت فوقانی آن یک قیف برای ورود بتن نصب می گردد.

حال شروع به ریختن بتن در قیف می کنیم و با بالا و پایین کردن لوله ترمی به وسیله جرثقیل بتن از لوله ترمی تخلیه و به درون چاه حفاری ریخته می شود. برای جلوگیری از ورود گل حفاری (دوغاب بنتونیت و مواد مشابه) به درون بتن باید همیشه انتهای لوله ترمی در بتن باقی بماند. با این کار گل حفاری به دلیل سبک تر بودن نسبت به بتن بر روی بتن باقی می ماند و از نفوذ آن در بتن جلوگیری می شود.

کم کم با بالا آمدن بتن در چاه حفاری برای کوتاه کردن لوله ترمی از قسمت فوقانی و بدون خارج شدن انتهای لوله ترمی از بتن، قطعه ابتدایی آن را جدا می کنیم و با نصب دوباره قیف شروع به بتن ریزی می کنیم. زمان خاتمه حفاری تا شروع بتن ریزی، نباید بیش از 6 ساعت به طول انجامد.

در صورتی که این مدت به دلایل غیر قابل پیش بینی بیشتر شد، به دلیل رسوب مواد معلق و یا ریزش جداره چاه، ممکن است مواد آلوده کننده در ته چاه جمع شود که باید قبل از شروع بتن ریزی با وسایل مناسب تخلیه گردند. برای اطمینان از پیوستگی بتن شمع، باید حجم چاه و بتن مصرفی را بعد از اتمام بتن ریزی کنترل کرد.

بتن ریزی باید تا بالاتر از سطح نهایی بتن شمع ادامه یابد. ارتفاع بتن ریزی اضافی، در صورتی که بتن ریزی در زیر سطح آب انجام شود، معادل 1.5 الی 3 متر و در صورتی که بتن ریزی در محل خشک انجام شود، معادل 7.5 الی 30 سانتیمتر خواهد بود (به دلیل مخلوط شدن گل حفاری با بتن قسمت پایانی). ارتفاع بتن ریزی اضافی باید در نقشه ها و مشخصات فنی خصوصی تعیین گردد.


10- تخریب بتن اضافی


پس از اتمام عملیات بتن ریزی شمع، روی شمع ها باید برای مدت 7 روز خیس بخورد و سپس سر کلیه شمع ها به اندازه مورد لزوم تخریب شود. تحت هیچ شرایطی نباید بتن اضافی روی شمع قبل از 7 روز تخریب شود.


شمع های چوبی


شمع های چوبی تنه های درخت های سالم، صاف و بلند می باشند که شاخ و برگ آن زرد شده و سطح آن پس از کندن پوست، به دقت تراشیده شده است. حداکثر طول اغلب شمع های چوبی بین 10 تا 20 متر می باشد. چوبی که از آن به عنوان شمع استفاده می شود باید مستقیم، بدون درز و ترک و سالم باشد.


شمع های چوبی را به سه گروه زیر تقسیم می کنند:


  • شمع های گروه A: این شمع ها بارهای سنگین را حمل می کنند. حداقل قطر سر چنین شمع هایی 350 میلیمتر (14 اینچ) می باشد.
  • شمع های گروه B: این شمع ها بارهای سبک را حمل می کنند. حداقل قطر سر این شمع ها بین 305 تا 330 میلیمتر (12 تا 13 اینچ) می باشد.
  • شمع های گروه C: از این شمع ها برای کارهای ساختمانی موقت استفاده می شود. حداقل قطر سر این شمع ها 305 میلیمتر (12 اینچ) می باشد. در هیچ حالتی قطر نوک شمع نباید کمتر از 150 میلیمتر (6 اینچ) باشد. وقتی که تمام طول شمع در داخل سفره ی آب زیرزمینی قرار داشته باشد، از این شمع ها می توان برای حمل بارهای دائمی استفاده کرد.

اگر شمع چوبی در خاک کاملاً اشباع کوبیده شود، عمر آن تقریباً بی نهایت خواهد بود. لیکن در آب و هوای دریایی، شمع های چوبی تحت حملات ارگانیسم های مختلف قرار گرفته و ظرف چند ماه صدمات جدی در آنها ظاهر می شود. شمع چوبی در بالای سطح آب زیرزمینی، تحت حملات حشرات قرار می گیرند. با انجام بعضی اصلاحات، مثلاً محافظت آنها توسط روغن کروزوت، می توان عمر آنها را افزایش داد.

شمع چوبی
شمع چوبی

شمع های مرکب (مختلط)

در شمع های مرکب، قسمت های فوقانی و تحتانی شمع از دو مصالح مختلف ساخته می شوند. به عنوان مثال شمع های مرکب ممکن است از فولاد و بتن و یا چوب و بتن ساخته شوند. شمع های مختلط فولاد و بتن مرکب از قسمت تحتانی فولاد و قسمت فوقانی بتن درجا می باشند. این نوع شمع وقتی مورد استفاده قرار می گیرد که طول شمع لازم برای تأمین ظرفیت باربری از ظرفیت شمع بتنی درجای ساده تجاوز کند.

شمع های مختلط چوب و بتن دارای قسمت تحتانی چوبی می باشند که به طور دائم در سفره ی آب زیرزمینی قرار دارد و قسمت فوقانی آنها از بتن است. در هر صورت ایجاد وصله در محل تلاقی دو مصالح مشکل بوده و به همین علت است که شمع های مختلط دارای کاربرد وسیعی نمی باشند.

شمع مرکب فولادی - بتنی
شمع مرکب فولادی – بتنی

انواع شمع های ساختمان از نظر عملکرد

شمع اتکایی:

اگر بستر سنگی و یا لایه شبیه سنگ (خیلی متراکم) در عمق منطقه ای قرار داشته باشد، شمع را می توان تا آن لایه ادامه داد. در این حالت ظرفیت باربری شمع کاملاً بستگی به ظرفیت باربری بستر سنگی در مقابل نوک شمع خواهد داشت. به همین علت به این شمع ها، اتکایی می گویند.

در چنین حالتی با توجه به معلوم بودن عمق بستر سنگی از روی گمانه های حفر شده، تعیین طول شمع کار چندان مشکلی نخواهد بود. اگر به عوض بستر سنگی، یک لایه سخت و نسبتاً متراکم در عمق منطقه ای قرار داشته باشد، شمع را می توان چند متر در لایه سخت ادامه داد.

شمع اصطکاکی:

در صورتی که عمق بستر سنگی یا لایه شبیه به سنگ زیاد باشد، طول لازم برای شمع اتکایی غیراقتصادی خواهد شد. در چنین شرایطی شمع به عمق مناسبی در لایه نرم فوقانی بدون اینکه به لایه سخت برسد، کوبیده می شود. انتخاب نام اصطکاکی برای این شمع ها، از آنجا ناشی می شود که اکثر مقاومت آنها به وسیله اصطکاک جدار تأمین می شود.

البته این اسم بعضی مواقع می تواند گمراه کننده باشد، زیرا مقاومت شمع هایی که در لایه رسی کوبیده می شوند، بستگی به چسبندگی بین جدار شمع و رس دارد.

طول لازم برای شمع اصطکاکی بستگی به مقاومت برشی خاک، بار وارده و اندازه شمع دارد. برای تعیین طول لازم شمع، احتیاج به درک خوبی از اندرکنش خاک – شمع، قضاوت مهندسی و تجربه است.

شمع تراکمی:

در بعضی موارد خاص، شمع ها بدین منظور در لایه های دانه ای کوبیده می شوند که تراکم خوبی در لایه سطحی خاک به وجود آید. این شمع ها به شمع های تراکمی موسوم هستند.

طول شمع های تراکمی به عوامل زیر بستگی دارد:

  • تراکم نسبی خاک قبل از تراکم
  • تراکم نسبی مورد نیاز بعد از تراکم
  • عمق لازم برای تراکم

شمع های تراکمی معمولاً کوتاه هستند، لکن برای تعیین طول مناسبی برای آنها، بعضی آزمایش های صحرایی لازم است.

کاربرد شمع در ساختمان

  • وقتی‌که لایه‌های سطحی خاک، قابلیت فشردگی زیادی داشته باشند ‌یا خیلی ضعیف باشند‌، به طوری‌که نتوان از شالوده سطحی برای توزیع بار ساختمان استفاده کرد‌؛ از شمع برای انتقال بار به لایه تحتانی محکم تر‌ یا سنگ بستر استفاده می شود.
  • زمانی که سازه بسیار سنگین است، به‌ عنوان‌ مثال در ساختمان‌ های بلندمرتبه، پل‌ها و یا مخازن آب می توان از شمع استفاده کرد.
  • تراز آب زیر زمینی در خاک زیرین، افت یا خیز زیادی داشته باشد.
  • اجرای پی گسترده بسیار هزینه‌ بر و یا در عمل غیرممکن باشد.
  • سازه روی ساحل دریا و یا بستر رودخانه مکان یابی شده باشد.
  • ممکن است آن‌ها برای تحمل نیروهای جانبی و یا فشارهای Uplift طراحی‌شده باشند.
  • مقابله با نیروهای کششی در پی‌هایی که زیر سطح آب قرار دارند و یا واژگونی سازه‌های بلند.
  • کنترل تراوش و رانش زمین و افزایش پایداری شیب‌ها.

اطلاعات مورد نیاز جهت طرح شمع ساختمان به چهار دسته کلی تقسیم می‌شوند:

  • شناخت عمومی، جنس و خواص فیزیکی لایه‌ها مانند دانه‌بندی، حدود اتربرگ، طبقه‌بندی نوع خاک، دانسیته و درصد رطوبت طبیعی خاک و سطح آب زیرزمینی
  • پارامترهای مقاومتی خاک شامل زاویه اصطکاک داخلی و چسبندگی در دو حالت زهکشی شده و زهکشی نشده
  • پارامترهای نشست پذیری همچون مدول الاستیسیته، ضرایب تحکیم، تورم، تخلخل اولیه و همچنین نسبت بیش تحکیمی (OCR)
  • تعیین غلظت کلر و PH آزمایش‌های شیمیایی جهت بررسی و کنترل خوردگی مصالح شمع مانند آزمایش‌های تعیین سولفات

آزمایش‌های برجا


با توجه به اینکه در آزمایش‌های برجا شرایط طبیعی خاک کمتر تغییر می‌کند، استفاده از نتایج این آزمایش‌ها در تعیین ظرفیت باربری شمع‌ها مناسب‌تر است. استفاده از آزمایش نفوذ استاندارد و حتی الامکان آزمایش نفوذ مخروط در برنامه مطالعات توصیه می‌شود.

آزمایش نفوذ مخروط به خصوص اگر همراه با اندازه‌گیری فشار آب منفذی باشد، نتایج دقیق و مفیدی را در اختیار طراح قرار می‌دهد. علاوه بر آزمایش‌های مذکور طبق نظر مشاور ژئوتکنیک می‌توان از آزمایش‌های دیگر، نظیر پرسیومتر، دیلاتومتر مسطح و برش پره در لایه‌های رسی نرم و اشباع نیز بهره جست.


معیارهای انتخاب نوع شمع ساختمان


نوع شمع ساختمان و روش اجرا باید توسط مشاور ژئوتکنیک یا مشاور طراح و در نظر گرفتن چهار معیار اساسی زیر تعیین می‌شود.


  • مشخصات روسازه اعم از نوع بارگذاری، کاربری، درجه اهمیت سازه، توجیه اقتصادی و زمان بندی پروژه
  • تجهیزات و امکانات استقرار شمع و شرایط اجرایی پروژه
  • شرایط بستر شامل نیمرخ خاک محل، خصوصیات لایه‌ها و همچنین آب زیرزمینی و نوسانات آن
  • میزان خورندگی محیط، عملکرد و دوام مصالح شمع

محافظت شمع ساختمان در برابر خوردگی


جهت محافظت شمع ساختمان در برابر خوردگی بر حسب نظر دستگاه نظارت با توجه به شرایط پروژه و توجیه اقتصادی طرح باید از یکی از روش‌هایی مانند افزایش وخامت شمع، اندود قیری، اپوکسی، رنگ زدن، افزایش پوشش بتنی، آبکاری فلزی یا حفاظت کاتدی بهره جست.

با توجه به سرعت خوردگی در محیط و طول مدت سرویس دهی، می‌توان وخامت بدنه شمع ساختمان را افزایش داد. این مقدار افزایش وخامت به وخامت فداشونده موسوم است. قبل از آنکه اندود کردن انجام شود، سطح فولاد باید کاملا تمیز شود اندود قیری (به عنوان روش حفاظت) باید مورد تایید مشاور یا دستگاه نظارت باشد.

شمع‌های فولادی ساختمان بدون کلاهک بتنی باید توسط یک اندود قیری به اندازه ۱ متر پایین و ۳۲۲ میلیمتر بالای سطح نهایی زمین پوشیده شوند. شمع‌هایی که به کلاهک بتنی متصل هستند باید تا یک متر زیر تراز کلاهک قیر اندود شوند. اندودهای حفاظتی پایین تر از حداقل تراز سطح آب، با احتساب نوسانات جزر و مد و ناحیه اغتشاشی آب، نیاز نخواهد بود. توصیه‌های فوق مربوط به شرایط متعارف زمان اجرا و تنظیم طول شمع است.

چنانچه شمع ساختمان به مدت طولانی به علت تاخیرات اجرایی در مجاورت ساحل باقی بماند، با توجه به قابلیت بالای شرایط محیطی، باید تدابیر لازم با هماهنگی دستگاه نظارت اندیشیده شود.

چنانچه از عمق دقیق نفوذ شمع‌ها در خاک اطمینان وجود ندارد، باید قبل از عایق کاری و حفاظت شمع‌ها در برابر خوردگی، نسبت به تعیین عمق قابل نفوذ توسط شمع‌های آزمایشی اقدام شود. در صورتیکه به علت شرایط اضطراری این امکان وجود نداشته باشد، لازم است نسبت به افزایش طول قسمت حفاظت شده اقدام و یا تدابیر دیگری اندیشیده شود.

آزمایش‌های شمع ساختمان

بطورکلی آزمایش‌های شمع به منظور کنترل کیفیت و یکپارچگی شمع، بررسی تنش‌های کوبشی، ارزیابی تجهیزات و ملحقات کوبش، تعیین معیار توقف کوبش و تعیین ظرفیت باربری شمع صورت می‌گیرند. این آزمایش‌ها ممکن است در زمان طراحی، در حین اجرا یا پس از اجرای شمع ساختمان انجام شوند.

شمع‌های آزمایشی

برحسب تشخیص و صلاحدید مشاور یا دستگاه نظارت، بر حسب شرایط ساختگاه یا پروژه، شمع‌های آزمایشی در محدوده ساختگاه، اجرا و آزمایش می‌شوند. بر روی این شمع‌ها آزمایش‌های استاتیکی و دینامیکی به منظور تدقیق ظرفیت باربری طرح، ارزیابی روش و تجهیزات اجرا، تدقیق طول مورد نیاز و قابل اجرا و سایر جنبه‌های اجرایی بر حسب تشخیص دستگاه نظارت انجام می‌شود.

انواع آزمایش‌شمع - شرکت ایستا سازه
آزمایش هایی که روی شمع های ساختمان انجام می گیرد

شمع‌ های اجرایی

تعدادی از شمع‌های اصلی در زمان اجرا آزمایش بارگذاری یا کنترل یکپارچگی می‌شوند. تعداد یا درصد آزمایش‌ها و نوع آنها را می‌توان در اسناد قرارداد مربوط به اجرا منعکس کرد. تعداد این آزمایش‌ها و معرفی شمع‌های مربوطه برای آزمایش باید بر اساس یافته‌های ثبت شده در زمان اجرا و تشخیص دستگاه نظارت تدقیق و نهایی شود.

ملاحظات زیست محیطی

به منظور کاهش اثرات زیست محیطی و آسیب‌های احتمالی ناشی از عملیات شمع کوبی بر محیط اطراف باید فواصلی به عنوان مقادیر حداقل از مناطق مسکونی، بیمارستان‌ها، ساختمان‌های عمومی و صنعتی و ساختمان‌های دارای تأسیسات حساس، تعیین و رعایت شود.

تعیین این فواصل به انرژی چکش، طول و ابعاد شمع ساختمان و همچنین جنس لایه‌های خاک بستگی خواهد داشت. علاوه بر این باید به میزان ارتعاش حاصله از عملیات شمع کوبی نیز توجه شود و در صورت لزوم بهای نصب ابزار دقیق مانند ژئوفون در فواصل مشخص نسبت به کنترل میزان ارتعاشات اقدام نمود.

شمع‌های بتنی پیش ساخته باید به گونه‌ای طراحی شوند که بخش دور ریز آن به حداقل برسد. قسمت دور ریز شمع‌ها باید توسط پیمانکار به مکان مناسب انتقال داده شود. در انتخاب گل حفاری باید ملاحظات زیست محیطی در نظر گرفته شود تا میزان آلودگی‌های مضر به حداقل یا مقادیر مجاز معرفی شده توسط سازمان‌های مربوطه محدود شود.

اصول ایمنی در مراحل مختلف اجرای شمع ساختمان

در زمان اجرای شمع‌ها، به خصوص شمع‌های کوبشی پیمانکار موظف است کلیه شرایط لازم جهت تامین ایمنی کافی را فراهم نماید. کلیه کارکنان کارگاه باید از کفش و کلاه ایمنی استفاده نموده و نسبت به خطرات احتمالی مانند سقوط شمع ساختمان هنگام جابجایی، پاره شدن کابل‌های جرثقیل و ریزش روغن داغ به خصوص از چکش دیزلی آگاه شوند.

در حین اجرای شمع‌های کوبشی و درجا لازم است جهت پیشگیری از حوادث ناشی از واژگونی شمع کوب یا شمع و همچنین جلوگیری از رفت و آمدهای افراد غیر مسئول، با استفاده از نوار خطر، حریم ایمن مشخص شود.

پیمانکار موظف است نسبت به تامین جعبه کمک‌های اولیه به تعداد کافی در کارگاه اقدام نماید. همچنین وجود کپسول آتش نشانی نیز در کارگاه الزامی است. چنانچه در حین کوبش، بالشتک شمع مشتعل شود یا دود کند، باید بلافاصله خاموش شده و به محل مناسب منتقل شود.

در زمینه بهسازی خاک بیشتر مطالعه کنید : 

در زمینه مطالعات ژئوتکنیک بیشتر مطالعه کنید :

در زمینه پایدارسازی گود بیشتر مطالعه کنید : 

در زمینه طراحی و مشاوره ژئوتکنیک بیشتر مطالعه کنید : 

در زمینه تخریب و خاکبرداری بیشتر مطالعه کنید : 

در زمینه ابنیه و ساختمان بیشتر مطالعه کنید : 

مطالب مرتبط :

سایر مقاله ها

بررسی تاثیر اجرای شبکه ای ستون اختلاط عمیق بر نشست حاصل از روانگرایی پی با رویکردی مدلسازی عددی

پدیده روانگرایی در لایه های ماسه سست اشباع رخ می [...]


بیشتر بخوانید

ارزیابی کیفیت روش اختلاط عمیق با تکیه بر دو مطالعه موردی

این مقاله فرآیند و نتایج یک برنامه مدیریت کیفیت انجام [...]


بیشتر بخوانید

ارزیابی فیزیکی و مکانیکی ستون خاک – سیمان در مقیاس کامل ساخته شده در خاک رسی

تزریق جت اخیراً به یک روش اصلاح خاک تبدیل شده [...]


بیشتر بخوانید

تخمین ظرفیت باربری محوری شمع با استفاده از عدد نفوذ استاندارد و روش عددی

تخمین و برآورد ظرفیت باربری محوری شمع ها از ابتدای [...]


بیشتر بخوانید
follow our social’s